طرح آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران

دسته: آمار
بازدید: 124 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 108 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 44

طرح آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران در 44 صفحه ورد قابل ویرایش

قیمت فایل فقط 3,000 تومان

پروژه آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران در 44 صفحه ورد قابل ویرایش

چكیده

یكی از موضوعاتی كه در چند سال اخیر ذهن اكثر اندیشمندان و حتی عموم را به خود مشغول كرده است مسأله طلاق می باشد. در حال حاضر این پدیده در ایران به شكل یك مسأله و معضل اجتماعی ،مشكلات زیادی را برای افراد و خانواده های در معرض طلاق به وجود آورده است .هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق (مطالعه موردی  شهرستان داراب)می باشد.  چارچوب نظری این پژوهش با توجه به تحقیقات پیشین و مطالعاتی كه در این زمینه انجام گرفته است، تركیبی از نظریه هــای جامعه شـــناسی خانواده و انحرافات اجتماعی  می باشد كه از نظریه های مبادله، توسعه خانواده، نظام ها، نقش ها و نظریه شبكه ای در قسمت نظریه های جامعه شناسی خانواده و از نظریه های دوركیم و مرتن در قسمت انحرافات اجتماعی استفاده شده است. روش تحقیق مورد استفاده روش پیمایشی می باشد.  و تكنیك و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه همراه با مصاحبه حضوری بوده است. 

          در این تحقیق اطلاعات مورد نظر از كل افرادی كه در شش ماهه دوم سال 1380 طلاق داده یا به دادگستری  مراجعه كرده و دادخواست طلاق داده بودند جمع آوری شد كه كل این افراد 150نفر می باشند كه 115 نفر از آنها زن و 35 نفر دیگر مرد می باشند.متغیر وابسته تحقیق میزان گرایش به طلاق مباشدكه به صورت یك طیف در پرسشنامه آمده است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد كه ابتدا در قسمت آمار توصیفی ، ویژگیهای جمعیتی ،اقتصادی و اجتماعی پاسخگویان توصیف وتشریح شده است و در قسمت آمار استنباطی با توجه به سطح اندازه گیری متغیرهای مستقل كه 20 متغیر می باشد از رگرسیون دو متغیره، چند متغیره، تحلیل واریانس، آزمون تی(‏(T– test و آزمون اف test)- F ) استفاده شده است. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان می دهند كه :

          در تحلیل رگرسیون دو متغیره، متغیرهای اختلاف تحصیلی زوجین، اختلاف سن زوجین، تحصیلات زن و سن ازدواج زن با گرایش به طلاق زنان رابطه معنادار و مستقیمی دارند و متغیرهای میزان شناخت همسر قبل از ازدواج، مدت زندگی مشترك، تعداد فرزندان و مدت شناخت همسر قبل از ازدواج با گرایش به طلاق زنان رابطه معنادار و معكوس دارند.

همچنین متغیرهای مدت شناخت و میزان شناخت همسر قبل از ازدواج با گرایش مردان به طلاق رابطه معنادار ومعكوس دارند.  در بررسی تفاوت میانگین ها، تفاوت معناداری بین میانگین گرایش به طلاق زنان بر حسب، رابطه خویشاوندی با همسر، محل تولد زن، چند زنی بودن همسر ، علت اصلی طلاق و شیوه آشنایی دیده می شود.و برای مردان فقط رابطه خویشاوندی معنادار می باشد..

          در تحلیل رگرسیون چند متغیره، در معادله پیش بینی گرایش به طلاق زنان متغیرهای مدت شناخت، اختلاف سن و مدت زندگی مشترك توانستند 64 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش بینی كنند و در معادله پیش بینی گرایش به طلاق مردان سه متغیر مدت شناخت، اختلاف سن و تعداد فرزندان توانستند 77 درصد از تغییرات را پیش بینی كنند.

مقدمه

خانواده به عنوان كوچكترین واحد اجتماعی،  پایه و اساس ساخت اجتماع محسوب  می شودخانواده شالوده هر جامعه متمدن است (مور، 1376: 29).

در واقع خانواده نهادی است كه به اعضای خود احساس آرامش و امنیت می دهد و طی قرن های متمادی به عنوان پایدارترین و مؤثرترین وسیله حفظ ویژگیهای فرهنگی و عامل انتقال آنها به نسلهای بعدی بوده است. از همین روست كه تشكیل خانواده در همه ادیان بویژه دین مقدس اسلام از اهمیت والایی برخوردار است و از آن بعنوان كانون آسایش و آرامش نام برده شده است (ولی زاده، 1378: 20).

به طور كلی خانواده به وسیله یك رابطه قــانونی بین زن ومرد كه ازدواج نام دارد شــــكل می گیرد،اما این رابطه قانونی به سه شكل ممكن است از هم گسیخته شود كه عبارتند از :

1-    فسخ ازدواج؛

2-     مرگ یكی از زوجین؛

3-    انحلال خانواده و از بین رفتن پیوند زناشوئی بوسیله طلاق زوجین؛ (Shryock,1975:333).

از آنجایی كه فسخ ازدواج با دلایل مشخص می باشد و مرگ افراد هم یك امر طبیعی است این دو مورد هر چند باعث بروز مشكلاتی در خانواده می شوند ولی طلاق به دلیل خصوصیاتی كه داردبیشتر ذهن خانواده ها و اندیشمندانرا به خود جلب كرده است.

" طلاق در لغت جدا شدن زن از مرد، رها شدن از قید نكاح و رهائی از زناشوئی استَ (عمید، 1369: 894).

همچنین طلاق را آخرین راه انحلال قانونی ازدواج می دانند كه شوهر و زن بوسیلة حكم قانونی از هم جدا می شوند(Shryock,1975:333).

      از آنجا كه یكی از عوامل مهم از هم گیسختگی مهمترین نهاد اجتماعی و اساس جامعه یعنی خانواده،  طلاق می باشد، بررسی طلاق و بویژه عواملی كه منجر به این امر  می شوند خود به خود ضرورت پیدا می كند. همچنین بررسی عواملی كه باعث گرایش زوجین به طلاق می شود بخاطر پیامدهایی كه در پی دارد بیشتر حائز اهمیت است. بنابراین اهمیت موضوع طلاق را با در نظر گرفتن عواقب و آسیبهای آن می توان مطرح كرد،  آسیبهای طلاق می تواند به صورت اعتیاد، بزهكاری، جرم و جنایت،  خودكشی و… باشد(دانش، 1370: 32).

تحقیقات پیشین

مطالعه درباره طلاق در طی چند دهة اخیر محققین زیادی را به خود مشغول داشته است. این مطالعات نه تنها بوسیله جامعه شناسان بلكه بوسیله حقوقدانان، قضات، مددكاران اجتماعی، روان درمان ها، پزشكان و سایرین صورت گرفته است((Good,1965:3. از آنجا كه علم خاصیت انباشتی دارد، تحقیقات پیشین در زمینه موضوع مورد نظر  می تواند منبع با ارزش در هدایت تحقیق و معرفی نظریه هایی برای آزمون و تفسیرهای احتمالی از مشاهدات باشند (دواس، 1376 : 33).

       در این قسمت از مقاله به بررسی تعدادی از تحقیقاتی كه در مورد طلاق در داخل و خارج از ایران نگاشته شده اند می پردازیم.

        تحقیقات نشان داده اند كه آمار طلاق در روستاها بسیار پائین تر از شهرها می باشد و علت اصلی آن را می توان پایبند بودن روستائیان به ارزشها،  سنت ها،  اعتقادات مذهبی، توقعات كم و… دانست،  در حالیكه در شهر مسأله صنعتی شدن،  جامعه مصرفی، توقعات بیجا و عدم پایبندی به ارزشها و سنتها و… از عوامل مهم افزایش درصد ستیز خانوادگی و طلاق می باشد(فرجاد، 1372: 65).

       مساواتی آذر تحقیقی را تحت عنوان " خانواده های مهاجر روستایی و زمینه های طلاق" انجام داده است كه ایشان با استفاده از داده های موجود در زمینه طلاق و همچنین اطلاعات موجود در كلانتری های شهر تبریز به بررسی مسأله طلاق پرداخته است. ایشان بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعاتی كه جمع آوری كرده بود به نتایج زیر دست یافت.

          طلاق و اختلافات خشونت آمیز زوجین در مناطق شهری بیش از مناطق روستایی است؛ اما ایشان این مسأله را با توجه به مناطق مختلف تفكیك می كند و آنرا به شرایط اجتماعی و اقتصادی ساكنین این مناطق ربط می دهد و محله ها را مورد بررسی قرار می دهد و در كل در می یابد كه مناطقی كه رفتارهای خشونت آمیز در آنها بیشتر گزارش شده اكثراً مهاجرنشین بوده اند تا بومی، و علل این را توجیه می كند و بیان می كند كه این رفتارها به دلایل زیر می باشند:

          در شهر قسمت مهمی از وظایف خانواده به گروهها و سازمانهای اجتماعی دیگر واگذار شده و كوشش و كشش افراد ازدرون خانه به بیرون معطوف گردیده است، پس عجیب نیست كه خانواده شهری استحكام و دوام خانواده روستایی و قدیم را ندارد و این ناهنجاریها كه از فرد گرایی،  خودسری و خودكامگی ناشی می شود در شهر رایج تر است و احساس تنهایی و بی كسی بیش از اندازه در شهر قوت می گیرد و رفتارهای انحرافی چون خودكشی و طلاق را دامن می زند (مساواتی آذر، 1375).

تحقیقی با عنوان “ پیوستگی ها و پیامدهای طلاق در شهری از ایران” توسط آقاجانیان و مقدس در سال 1987 در شهر شیراز انجام گرفت.

چارچوب نظری تحقیق

بطور كلی نظریه های پرداخته شده در ارتباط با طلاق به دو دسته كلی تقسیم می شوند، دسته اول نظریاتی كه در مورد خانواده می باشند كه همان نظریات جامعه شناسی خانواده هستند و دیگری نظریه هایی كه در ارتباط با آسیب شناسی اجتماعی به رشته تحریر درآمده اند.

          نظریاتی كه درارتباط باجامعه شناسی خانواده می باشند شامل نظریات مبادله، توسعه خانواده، شبكه ای، نظام ها و نقش ها می شود و نظریات آسیب شناسی اجتماعی شامل نظریات آنومی دوركیم و مرتن می شود .در چارچوب نظری این تحقیق از نظریه هایی جامعه شناسی خانواده، متغیرهایی ؛ مثل: منزلت شغلی زن و مرد، سطح تحصیلات زن و مرد، درآمد و ناتوانی جنسی و عقیم بودن زن یا مرد را از نظریه مبادله ( نظریه منابع ارزشمند) گرفته شده است. از نظریه نقش ها، شیوه انتخاب همسر ( مشاركت زن درانتخاب همسر)، فرمانبردار بودن یا تحت سلطه بودن زن و میزان شناخت از همسر اخذ شده است.  و همچین از نظریه شبكه ای متغیرهای دخالت والدین زوجین، خویشاوندان می توان و همسایگان در امور خانواده و تصمیم گیری های زوجین گرفته شده است.  اما از نظریه آسیب شناسی اجتماعی دوركیم و مرتن متغیرهایی كه به ساخت اجتماعی مربوط هستند مانند محل سكونت زن و شوهر یعنی روستایی یا شهری بودن آنها،  مصرف مواد مخدر توسط یكی یا هر دوی زوجین گرفته شده است. همچنین از متغیرهای جمعیت شناختی مانند سن زن در ابتدای ازدواج،  همچین سن مرد،  مدت ازدواج و تعداد فرزندان و غیره استفاده شده است.

متغیرهای جمعیتی

سن ازدواج زوجین : منظور از سن ازدواج تعداد سالهای كاملی است كه هركدام از زوجین یعنی زن ومرد در هنگام ازدواج داشته اند.

اختلاف سن زوجین: تفاضل بین سن مرد و زن می باشد كه دراینجا سن زن را از سن مرد كم كرده و اختلاف را بدست آورده ایم.

تعداد فرزندان : منظور تعداد فرزندان زنده زوجین می باشد.

محل زندگی زوجین: منظور روستایی یا شهری بودن زن ومرد می باشد.

جنس: منظور مرد یا زن بودن پاسخگو می باشد

مدت زندگی مشترك: منظور از مدت زندگی مشترك تعداد سالهایی است كه زوجین با هم و زیر یك سقف زندگی كرده اند.

متغیرهای اقتصادی -  اجتماعی

وضعیت اشتغال: منظور فعالیتی است كه فرد انجام می دهد كه می تواند به دو دسته شاغل و غیرشاغل تقسیم شود. شاغل به كسی گفته می شود كه فعالیتی انجام می دهد و از آن درآمدی كسب می كند و غیر شاغل كسی است كه فعالیتی نداشته باشد و درآمدی هم كسب نكند. و اما اگر شاغل باشد خود می تواند شغل های مختلفی داشته باشد.

میزان تحصیلات: منظور تعداد سال هایی است كه فرد درس خوانده یا اینكه چندكلاس سواد دارد كه بعد می توانیم آن را گروه بندی كنیم.

درآمد: مقدار پولی است كه ماهیانه در ازای ارائه خدمات وكار دریافت می شود.

شیوه آشنائی زوجین: منظور این است كه زوجین قبل از ازدواج چگونه با همدیگر آشنا   شده اند تا این كه زمینه ازدواج آنها فراهم شده، كه به چند دسته می توان تقسیم كرد: فامیل بودن زوجین،  همشهری و هم محلی بودن آنها،  معرفی به وسیله والدین یاخانواده،  معرفی بوسیله دوستان و اقوام و….

نوع ازدواج زوجین : منظور این است كه ازدواج زوجین اختیاری بوده یا اجباری و چه كسی تصمیم نهایی را در ارتباط با ازدواج زن و شوهر گرفته است آیا خود طرفین تصمیم گیری    كرده اند یا والدین آنها یا افراد دیگر مثل اقوام،  دوستان،  همسایگان و… .

دخالت دیگران در امور زندگی زوجین: منظور این است كه تا چه حد دیگران از قبیل والدین زوجین و خانواده آنها و همچنین اقوام و دوستان و افراد دیگر درتصمیم گیری های مهم زندگی زن و شوهر مؤثر بوده اند.

اختلاف تحصیلی زوجین: منظور از اختلاف تحصیلی تفاوت یا اختلاف بین تحصیلات زن و شوهر می باشد كه در این تحقیق اختلاف ها به صورت قدر مطلق در نظر گرفته شده است.

مدت شناخت همسر قبل از ازدواج: منظور مدت زمانی است كه زن یا شوهر قبل از ازدواج همسر خود را می شناخته است.

میزان شناخت همسر: منظور میزان شناخت زن یا شوهر از همسر قبل از ازدواج می باشد كه این متغیر بوسیلة چند گویه كه در پرسشنامه گنجانده شده است، اندازه گیری گردیده است.

علت اصلی طلاق: منظور محوری ترین یا اصلی ترین دلیلی است كه پاسخگو برای مراجعه به دادگستری و دادخواست طلاق ارائه داده است.

رابطه خویشاوندی: منظور داشتن نسبت فامیلی بین زوجین می باشد.

چند زنی: منظور از چند زنی، اینست كه یك مرد همزمان بیش از یك همسر داشته باشد.

قیمت فایل فقط 3,000 تومان

برچسب ها : پروژه آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران , تحقیق آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران , مقاله آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران , طرح آماری بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق با نگاهی به آمارهای طلاق در ایران , گزا