بررسی عوامل موثر در بهره وری كاركنان كارخانه‌ی آسفالت سازی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران

دسته: مدیریت
بازدید: 56 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 74 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 135

در جهان امروز پیشتاز بودن تنها طریقه‌ی واقعی ادامه‌ی زندگی است و اینجاست كه مفهوم بهره وری هر چه بیشتر نمایان می‌شود كه عبارتست از برنامه‌ریزی، سازماندهی مناسب برای گرفتن بهترین نتیجه از مجموعه‌ی فعالیتها است، ارزش پیدا می‌كند چند سالی است كه بحث پیرامون «بهره وری»‌جای خود را در میدان مباحث علمی و اجتماعی كشور باز كرده است در صحنه‌ی پر تنش ر

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

بررسی عوامل موثر در بهره وری كاركنان كارخانه‌ی آسفالت سازی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران

مقدمه

در جهان امروز پیشتاز بودن تنها طریقه‌ی واقعی ادامه‌ی زندگی است و اینجاست كه مفهوم بهره وری هر چه بیشتر نمایان می‌شود كه عبارتست از برنامه‌ریزی، سازماندهی مناسب برای گرفتن بهترین نتیجه از مجموعه‌ی فعالیتها است، ارزش پیدا می‌كند.

چند سالی است كه بحث پیرامون «بهره وری»‌جای خود را در میدان مباحث علمی و اجتماعی كشور باز كرده است.

در صحنه‌ی پر تنش رقابت جهانی و سیر پرشتاب فن آوری،‌اینك سیاست گذاران و مدیران «ارزش بهره وری» را گاه به عنوان ابزار و گاه به عنوان هدف مورد توجه قرار می‌دهند.

اندازه گیری بهره وری یك مكانیزم كنترلی برای مدیریت است و اصولاً سازمانها مكانیزم‌هایی برای كنترل‌ رفتارها، موجودی و كیفیت و ... دارند. روش‌های متفاوتی جهت دسته بندی سیستم‌های كنترلی وجود دارد و می‌توان آنها را بر اساس مدیریت منابع مورد استفاده كرد و دسته بندی نمود. كه سیستم‌های كنترل مالی،‌ سیستم‌های كنترل تولید و سیستم‌های كنترل رفتاری مثالهایی از این قبیل هستند.

در همین راستا تصمیم گرفته شد تا با استفاده از روش‌های نمونه گیری و ریاضی میزان عملكرد و كارایی و میزان تولید با توجه به استانداردهای از پیش تعیین شده مورد مقایسه قرار گیرد.

نكته‌ای كه در اینجا لازم به ذكر است این است كه تمام كارخانجات ساخت آسفالت نیاز به بالا بردن سطح كارایی خود هستند و در تلاش هستند سهم بیشتری از بازار رقابتی این صنعت را در دست گیرند.

چكیده

یكی از مهم ترین مسائل صنعت كشور در حال حاضر بهبود بهره وری و استفاده‌ی بهینه از منابع موجود است.

تلاش فراوانی ابتدا ضرورت انجام این تحقیق بیان شده است و با توجه به جمعیت مورد مطالعه و حجم نمونه مراحل مختلفی جهت انجام این تحقیق صورت گرفته است.

عوامل موثر در بهره وری مورد بررسی قرار گرفته و با بیان مسائلی در مورد تاثیر آنها در فرم‌های پرسشنامه با توجه بهه تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از روش‌های آماری به نتایجی دست پیدا كردیم و مولفه‌های تاثیر گذاری در بهره وری در كارخانه‌ی 6 و 7 آسفالت سازی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران مورد بحث قرار گرفت.

در پایان نیز پیشنهاداتی جهت بهبود بهره وری تولید و نیروی انسانی در این كارخانه ذكر كردیم كه امیدواریم با عملی كردن این پیشنهادات ساده ولی مهم در بهبود بهره وری این كارخانه‌ی مهم در سازمان مهندسی و عمران شهر تهران قدمی برداشته شود.

بیان مسأله

• ·        آیا عوامل انسانی در میزان بهره وری موثر است؟
• ·        آیا عوامل مالی در میزان بهره وری موثر است؟
• ·        آیا عوامل فنی در میزان بهره وری موثر است ؟
• ·        آیا مسائل مدیریتی در بهره وری تاثیر گذار می‌باشد؟
• ·        آیا عوامل سازمانی و تشكیلاتی در بهره وری موثر است؟
• ·        آیا عوامل سرمایه‌‌ای ومشكلات سهامداران در بهره وری موثر است؟
• ·        آیا قوانین و مقررات دولتی در بهره وری موثر است؟‌

ضرورت تحقیق :

واژه‌ی بهره وری یا بهینه كردن و یا استفاده‌ی نامحدود از منابع محدود كه تا چندی قبل برای مردم جوامع واژه‌ی نا آشنا بود امروز در ادبیات اقتصادی و اجتماعی به واژه‌ی آشنا تبدیل شده است، با این وجود پدیده‌ی بهره وری و بهبود بهره وری در فرهنگ،‌ كاملاً نوپالت و هنوز در آغاز راه هستیم زیرا با اینكه از شروع بحث بهره وری در سطح بین المللی حدود 100 سال می‌گذرد ولی این بحث به تازگی در كشور ما مورد توجه قرار گرفته است.

امروزه در اقتصاد كلیه‌ی كشورها چه توسعه یافته و چه در حال توسعه بهره وری مطابق استانداردهای جهانی به اولویتی ملی تبدیل شده است چرا كه تولید بر اساس این استانداردها موجب افزایش بهره وری و در نهایت موجب رشد اقتصادی و كنترل تورم را فراهم و امكان دسترسی به سطح بالای استاندارد در زندگی و اسیر می‌كند.

عموماً بهره وری به صورت یك شاخص كمی و كیفی جهت انجام كارها با در نظر گرفتن منابع تعریف می‌شود. بهره وری را می‌توان در كلیه‌ی سطوح شركت از قبیل فرد و گروه و یا خود سازمان به كاربرد.

از دید یك مدیر بهره وری در تمامی حالات، موفقیت یا شكست تولید و خدمات و كالاها را در كمیت و كیفیت با استفاده‌ی مناسب از منابع منعكس می‌نماید. این دیدگاه در معادله‌ی بهره وری آمده است.

منابع + كیفیت + كمیت = بهره وری

در صورتی كه بقیه‌ی مقادیر ثابت باشند معادله‌ی بالا نشان می‌دهد كه با بالا رفتن كمیت محصول و افزایش كیفیت خروجی و با استفاده از منابع اولیه بهره وری افزایش می‌یابد.

چنانچه شركتی بخواهد به بهبود بهره وری مستمر و تولید بر اساس استانداردها از پیش تعیین شده دست یابد باید برای این موضوع اهمیت استراتژیكی قائل شود و به بهبود بهره وری به عنوان یك فرآیند مدیریتی بنگرد.

یك فرایند مدیریتی فرآیند مستمر و پیوسته بوده و هنگامی كه شكل گرفت به عنصر مداوم و لاینفك عملكرد سازمانی تبدیل می‌شود.

و بر خلاف «برنامه» به یك دوره‌‌ی زمانی خاص بدل نمی‌شود و محدود به دورة‌زمانی خاصی نمی‌شود.

در بهینه كردن تولید و بهتر بگوئیم برای اندازه گیری كارایی و بهره وری هفت مولفه‌ی در نظر گرفته شده است كه این 7 مولفه عبارتند از:‌

1- اثر بخشی                           Effectivence

2- كارایی                                         efficiency

3- كیفیت                                          Quality

4- نوآوری                                                 Innovation

5- سودآوری                                    profitability

6- بهره وری                                    productivity

7- كیفیت زندگی كارایی              Quality of work life

با توجه به مولفه‌های فوق مشخص می‌شود كه هر سازمان یا كارخانه‌ای جهت پایدار ماندن در رقابت و بازار رقابتی می‌بایست هر یك از این مولفه‌ها را مورد بررسی قرار دهد زیرا در غیر این صورت سازمان یا صنعت مورد نظر با شكست مواجه خواهد شد لذا ضرورت انجام این تحقیق جهت بهبود مولفه‌های فوق گاهی ضروری در جهت بقای این كارخانه در بازار رقابت می‌باشد.

نكته‌ی حائز اهمیت كه باید در اینجا ذكر شود این است كه سالانه 7000 میلیارد در رابطه با تولید و اجرای آسفالت در كشور هزینه می‌شود كه اگر با اعمال تمهیدات لازم و مناسب از نظر رعایت ضوابط و استانداردها، استفاده از فن آوری جدید و مواد و مصالح دارای مشخصات استاندارد، بكارگیری نیروی انسانی مجرب و ذی صلاح، ماشین آلات و تجهیزات كالیبره و مطلوب، مدیریت حاذق و نظارت مستمر كیفیت كارا را 100% ارتقاء دهیم حداقل 70 میلیارد منفعت نصیب كشور خواهد شد.

جمعیت مورد مطالعه :

در كارخانه 6 و 7 آسفالت سازی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران جمعاً 82 نفر مشغول فعالیت می‌باشد. این تعداد نفرات در جاهای مختلف اداری و تولید مشغول به فعالیت هستند و در حدود 30 نفر از این نفرات در خط تولید و 50 نفر در قسمت‌های اداری و خدماتش مشغول به فعالیت می‌باشند.

نفرات كارخانه در قسمت‌های مالس و اداری، امور دفتری،‌ آزمایشگاه و نگهداری و تعمیرات و انبار، مركز پیام، حراست و امور تولیدی و خدماتش دیگر مشغول می‌باشند.

حجم نمونه:

با توجه به پراكنده بودن قسمت‌های مختلف كارخانه و نیازهای متفاوت آنها جهت انجام تحقیق و تفاوت در امور مختلف و پائین بودن جمعیت مورد مطالعه تقریبا نیمی از نظرات را جهت انجام تحقیق انتخاب كرده و با دادن پرسش نامه به آنها اطلاعات جمع آوری شد.

از این تعداد نفرات تقریبا نیمی از نفرات به پرسشنامه‌های مربوط  به پاسخ داده و اطلاعات را در اختیار اینجانب قرار دارند.

مراحل انجام تحقیق

1-            ثبت نام جهت دریافت نامه برای انجام پروژه در گروه مدیریت صنعتی

2-            اخذ مجوز و نامه‌ی معاونت پژوهشی جهت انجام پروژه

3-            مراجعه به سازمان مهندسی و عمران (معاونت آموزش) و نامه‌ی معرفی به كارخانه‌ی 6و 7 آسفالت سازی

4-            شروع به فعالیت و جلسه با مدیر كارخانه (جناب آقای رشیدی سرپرست كارخانه)

5-            اخذ اطلاعات اولیه در مورد كارخانه و محصولات تولیدی كارخانه و تاریخچه‌ی كارخانه

6-            بازدید از قسمت‌های مختلف كارخانه از جمله معاونت مالی اداری، آزمایشگاه، حراست،‌نفت و ... و دریافت اطلاعات اولیه جهت آشنایی بیشتر با كاركنان كارخانه

7-            بررسی عوامل موثر قابل رویت و محسوس جهت بهبود بهره وری كارخانه

8-            ارسال پرسشنامه جهت تكمیل به واحدها و قسمت‌های مختلف كارخانه

9-            اخذ پرسشنامه‌ها و بررسی و تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات اخذ شده

10-        بازدید از سیاست‌های كتاب‌های مرتبط و بدست آوردن اطلاعات لازم جهت تجزیه و تحلیل

11-         نتیجه گیری با توجه به اطلاعات اخذ شده

12-        ارائه‌ی پیشنهادات

موانع موجود در انجام تحقیق

1-   دیر آماده شدن نامه‌ی پروژه و كارآموزی جهت شروع فعالیت

2-   اطلاع رسانی ضعیف دانشكده و تبلیغات ضعیف جهت انجام كلاس توجیهی كارآموزی

3-   سطح پائین سواد در كارخانه‌ی مورد نظر

4-   نامفهوم بودن كلمه‌ی بهره وری برای كاركنان و كارگران كارخانه

5-   كمبود اطلاعات لازم در كارخانه

6-   محرمانه بودن اطلاعات لازم جهت انجام پروژه

7-   حذف شدن قسمتی از پروژه مربوط به نسبت‌های سودآوری جهت مقایسه شاخص‌های بهره وری به علت محرمانه بودن اطلاعات لازم

8-   بی اهمیت بودن كاركنان كارخانه نسبت به بهره وری به علت كاركرد معقول و بیش از حد

فصل دوم

پیشینه تحقیق(ادبیات تحقیق):

تعریف بهره وری:

امروزه بهره وری به عنوان یك دیدگاه فكری و به مفهوم هوشمندانه كاركردن مطرح است.

مفاهیم اولیه بهره وری ساده است. مشكلی كه بر سرراه بحث های بهره وری وجود دارد فقدان یك شیوه ی كار معین و مشخصه برای بهره وری است. از ملزومات هوشمندانه كردن بهره وری ارائه ی تعاریف در مورد بهره وری و شاخص های ارزیابی آن و مفاهیم آن است.

مفهوم بهره وری:

یك برداشت ناصحیح مدیریت همواره رابطه ی بهره وری و كیفیت را اساسا به صورت معكوس تصور می كرد. به این معنی كه برای رسیدن به بهبود در یكی از این دو متغیر عملكرد سازمان لازم است كه افت و انحطاط در دیگری را پذیرفت. یعنی كیفیت را می توان به زیان بهره وری بهبود بخشید، و بالعكس. اما رویكرد بسیاری از شركت ها در انجام فعالیشان مبنی بر افزایش كیفیت می باشد، زیرا اعتقادشان بر این بوده كه كیفیت بهبود یافته، بهره وری بهبود یافته را در پی خواهد داشت.

به منظور رفع شبهه در مورد اثرات و تغییرات این دو متغیر لازم است مفاهیم آن را یك بار مورد بررسی قرار دهیم.

اگر برداشت ما از كیفیت مطلق باشد یعنی كیفیت بهبود یافته برابر با خوبی محض با ویژگی های پیش از اندازه سخت امكان تصور اینكه چگونه می توان بدون هزینه ی اضافی به كیفیت بهبود یافته دست یافت مشكل است.

از طرف دیگر چنانچه كیفیت به عنوان انطباق با ویژگی ها تلقی  می شود تعریفی كه امروزه در دنیای تجارت به طور گسترده پذیرفته شده است ارتباط آن با بهره وری آشكارتر می شود.

در صورتی كه محصول یا خدمات همراه با نقایصی تولید یا عرضه شود  یعنی در رسیدن به ویژگی های آن كالا یا خدمات ناموفق باشد، آنگاه بر روی آن محصول یا خدمت باید مجدداً كار پردازش یا تولید صورت گیرد.

عملكرد ضعیف كیفیت مهارتهای لازم جهت تولید میزان شخصی از ستانده را افزایش می‌دهد، دوباره كاری، قطع، میزان نیروی كار لازم، و همچنین احتمالاً میزان نهاده‌های انرژی و مواد و سرمایه را بالا می‌برد. زیان‌های ناشی از ضایعات بطور آشكار مواد لازم برای سطح مشخصی از تولید را افزایش می‌دهند، صرف نظر از نیروی كار، تجهیزات و  فضای لازم كه در اثر این زیانها تلف می‌شود وسرانجام عملكرد ضعیف كیفیت نیاز به بازرسی و كنترل‌ها را افزایش می‌دهد كه این امر قطعاً به منابع اضافی نیاز دارد.

با بالا رفتن مواد اولیه مصرفی جهت تولید سطح مشخص از محصول طبق فرمول‌های ارزش افزوده بر مواد مصرفی پائین آمده در نتیجه بهره وری و شاخص كارایی پائین آمده و سازمان یا شركت جهت دسترسی به بهره وری مورد نیاز دچار مشكل خواهد شد.

ارزش افزوده   = ارزش افزوده بر مواد مصرفی

                                   مواد مصرف شده‌ی اولیه

منابع مصرف شده‌ی انتظاری    = كارایی

 منابع مصرف شده‌ی واقعی

با بالا رفتن مخارج این نسبت‌ها پائین آمده و عملاً مشاهده می‌شود كه با بالا رفتن منابع مصرف شده اولیه میزان ارزش افزوده بر مواد مصرفی و كارایی كاهش می‌یابد.

این امر ما را به بهبود كیفیت فرآیند رهنمون می‌سازد كه دارای همبستگی مستقیم و روشنی با بهره وری است.

در صورت وجود كیفیت فرآیند رهنمون می‌سازد كه دارای همبستگی مستقیم و روشنی با بهره وری است.

در صورت وجود كیفیت پائین، لازم است كه میزان قابل توجهی از منابع یك سازمان به رفع نواقص و كنترل ضایعات اختصاص یابد تا به تولید كالاها و خدمات، سپس با بهبود كیفیت منابع لازم جهت تولید میزان مشخص ساده كاهش می‌یابد، این امر به بهبود بهره وری منجر می‌شود.

هزینه‌های افزایش كیفیت :

افزایش كیفیت هزینه‌های ناشناخته‌ی زیادی دارد. هزینه‌های كیفیت را به عنوان هزینه‌های تطابق با ویژگی‌ها تعریف می‌كنند و این هزینه‌ها را به سه دسته تقسیم می‌كنند :

1- هزینه‌های پیش گیرانه 2- هزینه‌های ارزیابی 3- هزینه‌های ناكامی

- هزینه‌های پیش گیرانه :

هزینه‌هایی كه به منظور پیشگیری و جلوگیری از بروز نقایص و خطایا در تولید یك كالا یا خدمت باید پرداخت.

-       بازنگری در تولید

-       تدوین برنامه‌های كنترل

-       بازنگری ویژگی‌ها

-       بازرسی‌های كیفیت و نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه

هزینه‌های ارزیابی

هزینه‌هایی كه صرف بازبینی و ارزیابی كالاها و خدمات انجام می‌شود.

-       بازرسی‌ ورودی‌ها

-       نمونه گیری برای قبول محصولات

-       بازرسی نهایی و گزارش

هزینه‌ی تاكامی

هزینه‌هایی هستند كه از عدم تطابق یك محصول یا خدمت با نیازهای آن ناشی می‌شود.

-       تعمیرات مهندسی

-       طراحی مجدد

-       ضایعات

-       دوباره كاری

-       هزینه‌ی ضمانت

-       هزینه‌ی مسئولیت

-        

بهره وری و سودآوری :

ارزش ستانده‌ها و نهاده‌ها را اگر بر اساس فرمول‌های زیر محاسبه نمائیم، خواهیم داشت :

قیمت واحد  میزان فروخته شده = ارزش ستانده‌ها

هزینه‌ی واحد  میزان استفاده شده = ارزش نهاده‌ها

محاسبه‌ی بین تغییرات مرتبط با ارزش ستانده و ارزش نهاده‌ها بیانگر تغییر در سودآوری است.

بازیافت قیمت  بهره‌وری فیزیكی = نسبت سودآوری

كاركرد در سازمان منجر به 1- تغییر در سودآوری

                                   2- تغییر در بهره وری

                                   3- تغییر در بازیافت قیمت

خواهد شد. به طور كلی كاهش در نسبت سودآوری، بهره وری و بازیافت قیمت سود را كاهش می‌دهد.

كاهش بهره وری نشانه‌ی ضرورت تجزیه و تحلیل بیشتر و اقدامات اصلاحی است.

به هر حال افزایش بهره وری تنها در بلند مدت در سودآوری ظاهر خواهد شد.

تغییرات در سودآوری وابسته به تغییرات در بهره وری و پوشش قیمت است.

تغییر در اجزاء پوشش قیمت می‌تواند جدا از موضوع بهره وری اتفاق افتد و باعث ایجاد سودآوری شود.

در صورتی كه در همین حال بهره وری می‌تواند ثابت بماند یا تغییرات آن همسو با تغییرات سودآوری نباشد.

ولی در كل بهره وری به عنوان بهترین منبع سودآوری در نظر قرار می‌گیرد.

بهره وری و كیفیت زندگی كار

افزایش بهره وری منجر به رشد استانداردهای لازم زندگی و رفاه اجتماعی از سه راه امكان پذیر می‌باشد :

1-   درآمد واقعی

2-   رقابت ملی

3-   كیفیت زندگی  

افزایش بهره وری یعنی استفاده‌ی بهینه از منابع و افزایش تولیدات با كیفیت مطلوب كه خود باعث رونق كسب و كار و نهایتاً افزایش كیفیت زندگی در جامعه خواهد شد.

افزایش كیفیت زندگی كاری را می‌توان به طور خلاصه در موارد مشروحه زیر دریافت :

-     پرداخت مناسب و عادلانه برای انجام خوب كار

-     وضعیت كاری سالم و ایمن

-     امكان یادگیری و استفاده از مهارت‌های جدید توسعه‌ی منابع انسانی

-     ایجاد روابط مشاركت بین افراد

-     حفظ حقوق فردی و اجتماعی كاركنان

-     ایجاد غرور كاری

تعاریف بهره وری

سابقه وتاریخچه[1] :

شاید به طور رسمی و جدی نخستین بار لغت «بهره وری» در مقاله‌ای توسط فردی به نام «كوئیزنس[2]» در سال 1766 میلادی ظاهر شد. بعد از بیش از یك قرن در سشال 1883 آن طور كه فرهنگ لغت شناسی لاروس بیان می‌كند فردی به اسم «لیتر[3]» بهره وری را بدین گونه تعریف كرد :

«قدرت و توانایی تولید كردن» كه در اینجا به واقع بهره وری اشتیاق به تولید را بیان می‌كند.

از اوایل قرن بیستم این واژه مفهوم دقیق تری به عنوان رابطه‌ی بازده (ستانده) و عوامل و وسایل به كار رفته برای تولید آن بازده (نهاده یا داده) را بدست آورد.

فردی به نام «ارلی[4]» در سال 1900 بهره وری را ارتباط بین بازده و وسایل به كار رفته برای تولید این بازده عنوان كرد.

در سال 1950 سازمان همكاری اقتصادی اروپایی یا OEEC [5] تعریف كاملتری از بهره وری به این شرح ارائه داد : «بهره وری خارج قسمت بازده به یكی از عوامل تولید است»

بدین ترتیب می‌توان از بهره وری سرمایه، بهره وری سرمایه گذاری، بهره وری مواد خام، بسته به اینكه بازده در ارتباط با سرمایه سرمایه گذاری یا مواد خام و غیره مورد بررسی قرار گیرد نام برد.

---

جهت دریافت فایل بررسی عوامل موثر در بهره وری كاركنان كارخانه‌ی آسفالت سازی سازمان مهندسی و عمران شهر تهرانلطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

برچسب ها : بررسی عوامل موثر در بهره وری كاركنان كارخانه‌ی آسفالت سازی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران , كارخانه‌ی آسفالت سازی , سازمان مهندسی و عمران شهر تهران , ارزش بهره وری , هزینه‌های افزایش كیفیت , توسعه‌ی منابع انسانی , سازمان مهندسی , مدیریت , بررسی عوامل موثر در بهره وری كاركنان , دانلود بررسی عوامل موثر در بهره وری كاركنان كارخانه‌ی آسفالت سازی سازمان مهندسی